نقشه راه برندهای خلاق

نقشه راه برندها (خلاق)

در حوزه برند و برندینگ نظریات و تقسیم­بندی­های مختلفی وجود دارد. برای درک بهتر از مسیر تبدیل شدن به برندی معتبر، در ابتدا لازم است که با مفاهیم اولیه حوزه برند و برندینگ به زبان ساده آشنا شویم.

تعریف برند به زبان ساده:

در ایران معمولا برای شرکت­ها، محصولات و خدماتی که بین مردم مشهور شده و توانسته­اند که اعتماد آن­ها را جلب نمایند، اصطلاح برند به کار برده می­شود.

در واقع برند یا علامت تجاری، تصویر ذهنی مشتریان و بازار یک محصول یا شرکت یا گروهی از شرکت‌ها در بازار است. علامت تجاری حاوی پیام‌هایی درباره کیفیت، قیمت، سطح فناوری، قابلیت اعتماد و هر آن چیزی است که در بازار مربوطه منبع ارزش بوده و حامل ارزش برای مشتری است. این تصویر ذهنی و انتزاعی در اقلامی نظیر نام و نشان تجاری، شعارها، الگوهای تبلیغاتی و نظایر آن نمود خارجی پیدا می‌کند.

هویت برند:

برندها هم مثل انسان ها، هویت و شخصیتی دارند. مجموعه ای از ویژگی ها و خصوصیات کنار هم، هویت برند را می سازند و این هویت برند است که برند را از دیگران و رقبا متمایز می کند و برای مردم قابل شناسایی و درک می شود. اگر هویت برند نباشد، برند هم معنایی ندارد.

خصوصیات هویت برند:

برای ایجاد هویت برند، در بالا گفته شد که نیازمند به یک سری ویژگی­ها و خصوصیات برای برند هستیم. این ویژگی­ها و خصوصیات مثل صفات و ویژگی­های انسانی شامل دو بخش هستند، برخی صفات و ویژگی­ها ظاهری هستند مانند نام، نشان تجاری، رنگ، صدا، بو و مزه، گرافیک، شکل ظاهری محصول یا خدمت، بسته ­بندی و . . .

اما برخی از صفات و ویژگی­ها نیز غیرظاهری هستند. مثل احترام و ارزش گذاری به مشتری، منحصر به فرد بودن در تولید و ارائه محصولات منطبق با نیاز و خواسته مشتریان، پشتیبانی و خدمات پس از فروش و …

برندینگ:

برندینگ مجموعه فعالیت­ هایی است که برای ایجاد یک برند انجام می­شود. آن زمان که هنوز برندی وجود ندارد و مردم از وجود آن بی خبر هستند، برندینگ به میدان می­آید و تلاش می­کند که با استفاده از روش­ها و ابزارهایی که دارد، برند را خلق کند. برندینگ کاری می­کند که افراد، محصول یا خدمت را ببینند و انتخاب کنند. در واقع برندینگ به معنای تلاش برای رسیدن به معروفیت و در شناساندن برند کسب و کار مورد نظر در بین اقشار جامعه و یا بازار هدف می­باشد. یک برند معتبر و پر قدرت بسیار فراتر از یک نام تجاری و لوگو عمل خواهد کرد.

برندسازی:

برندسازی پس از برندینگ انجام می­شود، آن زمان که برند خلق شده است و حالا می­خواهیم کاری کنیم که مصرف کننده عاشق برند ما شود و با آن ارتباط عاطفی برقرار کند. از این که از برند ما استفاده می­کند، احساس خوبی پیدا کند. برندسازی کاری می­کند که افراد پس از استفاده از محصول یا خدمتی که برند شده است، به آن علاقه­مند شوند و بخواهند دوباره و دوباره از آن استفاده کنند.

تصویر برند:

تصویر برند همان تصور و برداشت ذهنی افراد نسبت به یک برند است. مجموعه خصوصیاتی که هویت برند را شکل می­دهند، در نهایت یک تصویر ذهنی مثبت یا منفی را در ذهن مشتری و مردم خلق می­کنند که به آن تصویر برند می­گویند. در واقع هدف از تلاش­هایی که در ایجاد هویت برند صورت می­گیرد، ایجاد تصویر مثبتی از برند در ذهن مردم و مصرف کنندگان است.

انواع دسته­ بندی­ های برند:

یک نوع دسته ­بندی برای برند وجود دارد که براساس نقش برندها، آن­ها را به ۲۱ دسته تقسیم کرده است. برند محصول، خدمات، شخصی، کارفرما، سرمایه­ گذار، لوکس، عمومی، چالشگر، جهانی، اخلاقی و … در این دسته­ بندی هستند که برندهای محصول، خدمات و شرکتی بیشتر از بقیه برندها مورد توجه قرار می­گیرند و معمولا وقتی از برند حرفی به میان می­آید منظور این سه موضوع است.

برند نوآور (خلاق):

این برند، همانگونه که از اسمش پیدا است، به دنبال نوآوری و خلاقیت است. سعی می­کند محصول و خدمتی که به مشتریان ارائه می­دهد، ضمن برطرف کردن نیاز آن­ها، جدید و خلاقانه باشد. اسامی برندهایی که در ابتدا ذکر شد، همگی از برندهای نوآور هستند. یا مثلا برندی در صنایع غذایی که به محصولات عجیب و غریبش معروف است و هر از چندگاهی از این محصولاتش رونمایی می­کند نیز از نوع نوآور به حساب می­آید، که البته این محصولات نیز طرفداران خود را دارد.

دلایل اهمیت برندسازی:

اهمیت برندسازی در سازمان، زمانی مشخص­تر می­شود که با تمامی برنامه­ریزی­های انجام شده و توقعات مدیران رده­بالای سازمان جهت روند افزایشی فروش شرکت، روند فروش و سوددهی به درستی انجام نشده و در واقع به سوددهی مورد توقع مدیران بالا دست، نرسیده باشند. در این مواقع بعد از کمی کنکاش در بین مدیران سازمان، پی برده می­شود، که یکی از مهم ترین اهداف بازارایابی به درستی انجام نگرفته و در واقع تمایزی بین کسب و کار موجود و کسب و کارهای هم سطح برای بهتر دیده شدن وجود ندارد. چرا که برندسازی باعث ایجاد تمایزی منحصر به فرد می­شود که نه تنها برای مشتریان، بلکه برای کارکنان و مدیران سازمان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

از مهم­ترین فواید برندسازی می­توان موارد زیر را نام برد:

• برندسازی در ترجیحات مصرف کننده اثرگذار است و در واقع باعث وفاداری مشتری نسبت به برند می­شود
• برندسازی موجب افزایش درآمد سازمان و افزایش سهم بالاتری از بازار می­شود
• برندسازی موجب افزایش ارزش برند می­شود
• برندسازی سدی در مقابل ورود رقبای جدید در بازار است
• برندسازی موجب تقویت روحیه کارکنان، افزایش اعتماد به نفس و افزایش بهره ­وری آنان می­شود
• برندسازی موجب افزایش اعتبار سازمان بین تامین­کنندگان می­شود
• برندسازی موجب افزایش وفاداری کارکنان نسبت به سازمان و کاهش نیروی تحلیل رفته می­شود
• برندسازی در ذهن مخاطب پیوسته و ثابت حک می­شود
• برندسازی موجب جذب سرمایه ­گذاران و گسترش فعالیت کسب و کار می­گردد
• برندسازی جهت ماندگاری در بازار بین­المللی یک ضرورت به شمار می­آید

برندسازی گام به گام:

برندسازی از مراحل پیوسته­ای برخوردار است که در صورت رعایت آن می­توان به هدف نهایی برندسازی و آنچه کسب و کار بدان نیاز دارد، رسید. برندسازی نیاز به صرف زمان و صرف هزینه جهت تبلیغات داشته، که در صورت اجرای استراتژی مناسب و رعایت قواعد تبلیغات، بعد از مدت بسیار کمی، نه تنها هزینه تبلیغات بازخواهد گشت، بلکه کسب و کار مورد نظر را به سوددهی بالایی خواهد رساند.

مراحل برندسازی به تفکیک عبارت اند از:

مرحله اول، ساخت نام و برند تجاری

برای ساخت نام و برند تجاری کافیست در ابتدای فعالیت خود یک نام مرتبط با حوزه فعالیت کسب و کار خود انتخاب نمود. امروزه کسب وکارهایی وجود دارند که در میانه راه خود به دلیل عدم برخورداری از نام برند مناسب در بازار هدف خود ناشناخته بوده و بدین منظور در صدد تغییر نام برند خود می­باشند. بنابراین بهتر است در ابتدای فعالیت خود، نام مناسبی برای کسب و کار انتخاب نمود تا در آینده مشکلی پیش نیاید.

مرحله دوم، تأکید بر مزیت­های خاص (رقابتی)

در ابتدا لازم است از تمامی جوانب و زیرساخت­های کسب و کار خود مطلع شد. سپس باید به دنبال بررسی یک سری مزیت­ها و نکات برتر کسب و کار خود بود، تا بتوان با به کارگیری و تمرکز بر این مزیت­ها و متمایز نشان دادن آنان، تبلیغات را آغاز نمود. این مزیت می­تواند شامل متفاوت بودن نوع گارانتی، وجود تکنولوژی خاص در محصول، پشتیبانی آن و هر مورد متفاوتی باشد.

مرحله سوم، تبلیغات و جذب مشتری

تبلیغات می­بایست به صورت هدفمند و کاملا حرفه­ای آغاز و ادامه پیدا کند، تا بتوان هزینه­هایی که بابت تبلیغات انجام شده است را جبران و در نهایت به سوددهی رساند. برای تبلیغات بهتر است از افراد متخصص این حوزه و آژانس­ های تبلیغاتی که مسئول راه­اندازی کمپین­های تبلیغاتی هستند، استفاده کرد. چرا که شرکت­ های تبلیغاتی با داشتن تخصص بالا در زمینه تبلیغات می­توانند در پول و زمان شما صرفه­جویی کرده و در نهایت خروجی مطلوبی ارائه نمایند.

مرحله چهارم، بررسی و تحلیل رفتار مشتریان و توجه به بازخوردها

بعد از شکل­گیری فعالیت­ها و انجام تبلیغات گسترده، افرادی به کسب و کار شما رجوع کرده و به دنبال خرید و یا استفاده از خدمات می­باشند. بدین منظور کافی است رفتار آنان را مورد ارزیابی قرار داده تا در صورت نیاز به رفع و اصلاح مواردی خاص سریعا اقدامات لازم صورت گیرد. همچنین با ارزیابی رفتار مشتریان می­توان نسبت به آینده و اهداف آتی، دید بهتری پیدا کرد و شرایط مناسب­تری را برای مشتریان و نیازهای آنان فراهم نمود. توجه به نظرات و بازخورد مشتریان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. توجه داشته باشید که برقراری ارتباط با مشتریان کمک شایانی به بزرگ شدن برند خواهد نمود.

مرحله پنجم، ایده­پردازی و نوآوری

ایده­پردازی و نوآوری یکی از اقدامات مهم در مراحل برندسازی است. چرا که بدین روش می­توان تمایزی بین کسب و کار خود و دیگران ایجاد نمود و این امر باعث به وجود آمدن طیف وسیعی از مشتریان که به دنبال رفع نیاز خود با ایده­های جدید هستند خواهد شد.

مرحله ششم، توسعه مداوم برند و تعامل سازنده با فضای کسب و کار

یکی از عوامل مهم در برندسازی توسعه مداوم است. به یاد داشته باشید بعد از مدتی و در زمانی که وضعیت کسب و کار در حالت کنترل شده قرار دارد توسعه را دست کم نگیرید. برای توسعه کسب و کار بهتر است مدام در جنب و جوش بوده و کسب و کار خود را از یکنواختی خارج نمود.

مرحله هفتم، انجام فعالیت­های فرهنگی و اجتماعی به شکل گسترده

لازم است از هر فرصتی جهت انجام فعالیت­های فرهنگی و اجتماعی استفاده شود. این امر به دیده شدن بیشتر کسب و کارها و افزایش محبوبیت در بازار هدف کمک شایانی خواهد نمود. در فعالیت­های گروهی و فرهنگی امکان تعامل با افراد دیگر بیشتر بوده و می­توان در زمینه­های مشترک در ارتباط با کسب و کار با همکاران دیگر مشارکت نمود.

مراحل فوق به صورت خلاصه در تصویر زیر به نمایش درآمده است:

اینفوگراف مربوط به مراحل ساخت برند

مهم­ترین هدف از برندسازی چیست؟

همان طور که در بالا اشاره شد، برندسازی از اهمیت بالایی برخوردار است و دلایل زیادی برای پر اهمیت بودن آن وجود دارد. ولی جالب است بدانید که پر رنگ­ترین و مهم­ترین دلیل برندسازی تاثیرگذاری در ترجیحات مصرف کننده و به عبارتی وفاداری مشتری نسبت به برند شناخته شده می­باشد.

کسب و کارهای مختلف با توجه به سطح کسب و کار خود، بازار هدف، مشتریان و دیگر پارامترهای مد نظر از جمله بودجه، جهت برندینگ کسب و کار خود استراتژی­هایی تبیین می کنند و تلاش می کنند بودجه بالایی را در بازاریابی و تبلیغات جهت رسیدن هرچه سریع­تر به برند مورد نظر خود در نظر بگیرند.

آژانس­های تبلیغاتی از آن دسته شرکت­هایی هستند که جهت برگزاری و انجام کمپین­های تبلیغاتی فعالیت می­کنند. این گونه شرکت­ها با ارائه خدمات فوق ویژه و منحصر به فرد خود نیز در واقع باعث برندسازی کسب و کار مورد نظر و برندسازی کسب و کار خود می­شوند.

چرا که در صورتی که مشتری شرکت های تبلیغاتی از کار خدماتی و کمپین­های شرکت فوق جهت برندسازی کسب و کار راضی باشد، وفاداری وی نسبت به شرکت تبلیغاتی بالا رفته و در صورت نیاز دوباره، قطعا به آن رجوع خواهد نمود.

یکی از اقداماتی که یک آژانس تبلیغاتی علاوه بر انجام درست کمپین واگذار شده به او و استراتژی­های مربوط به آن، در راستای جذب مشتری و بالا بردن وفاداری وی می تواند انجام دهد در نظر گیری یکسری هدایای تبلیغاتی برای مشتریانی است که احتمال ثابت ماندن و وفاداری و ادامه همکاری با آنان بالاست. بدین منظور می توان از  انواع هدایای تبلیغاتی، ست­های هدیه چرم، درج لوگو و آرم کسب و کار روی اقلام دفتری و هدیه دادن به مشتری و غیره استفاده نمود.

جالب است بدانید که تنها با کارهای بسیار کوچک و به پاس قدردانی از اعتماد مشتری می­توان وی را متعهد و وفادار به ادامه همکاری با کسب و کار خود نمود.

شرکت و برند خلاق

(معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و دبیرخانه برنامه توسعه زیست بوم شرکت­های خلاق)

توسعه و گسترش اقتصاد خلاق یکی از رویکردهای جدیدی در اقتصاد نوین است. اقتصاد خلاق، محل تلاقی عرصه­های مختلفی چون اقتصاد، صنعت و فرهنگ است، که تلاش می­کنند تا با ایجاد پیوندهای قوی و تعامل با یکدیگر، ارزش­های اقتصادی و فرهنگی را در قالب اقتصاد خلاق ارایه دهند و تولید ثروت نمایند. در کنار گسترش و توسعه شرکت­های خلاق و توسعه شرکت­های دانش بنیان، شرکت­های دیگری نیز ظهور یافته­اند که بر مبانی خلاقیت و نوآوری، دارای الگوهای مناسب و نوآورانه در کسب و کار هستند، و با عنوان شرکت­های خلاق در زیست بوم نوآوری و کارآفرینی کشور ظهور کرده­اند و مراحل رشد و پیشرفت را پشت سر می­گذارند. به مجموعه­ای از شرکت­ها و موسسه­هایی که محصولات و خدماتی که ارایه می­کنند لزوما دارای پیچیدگی فنی نیستند، اما در تولید یا ارایه کالا یا خدمات، نوآوری و خلاقیت وجود دارد، شرکت­های خلاق می گویند.

شرکت­های خلاق شرکت­هایی هستند که، جوهره رشد آنها خلاقیت و نوآوری برای ارائه محصولات و خدمات جدید و مدل­های نوین کسب و کار در سطح بازار هدف می­باشد و رشد و توسعه محصولات و خدمات ایشان بر خلاف شرکت­های دانش بنیان محصولاتی مبتنی بر فناوری پیشرفته نیست.

– کلیه شخصیت­های حقوقی و غیردولتی فعال در حوزه­های خلاق می­توانند با تکمیل کاربرگ درخواست پذیرش شرکت­های خلاق (قابل دانلود از آدرس اینترنتی http://ircreative.isti.ir ) به ازای هر محصول/خدمت، درخواست خود را برای پذیرش به عنوان شرکت خلاق به دبیرخانه برنامه توسعه زیست بوم شرکت­های خلاق ارائه نمایند.

_ مجموعه شرکت­ها و موسساتی که در حوزه­های زیر فعال هستند، می­توانند پس از گذراندن روند ثبت نام، بررسی و ارزیابی توسط دبیرخانه برنامه توسعه زیست بوم شرکت­های خلاق، موفق به دریافت اعتبارنامه شرکت­های خلاق شوند. این حوزه­ها عبارتند از :

• طراحی و معماری
• گیاهان دارویی و طب سنتی
• چاپ و نشر
• کسب و کار دیجیتال و فضای مجازی
• میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
• صنایع دیداری و شنیداری
• هنر های تجسمی و نمایشی
• بازی، اسباب بازی و سرگرمی
• سایر صنایع فرهنگی (به تصویب کارگروه)

_ شاخص­های الزامی جهت پذیرش شرکت­های خلاق به شرح زیر است:

• دارا بودن یکی از شخصیت­های حقوقی قابل ثبت در نظام قانونی کشور
• محصول/ خدمت ارائه شده توسط شرکت باید حداقل در کشور نوآورانه باشد و سطح متمایزی نسبت به فعالیت های مشابه داشته باشد
• ظرفیت مربوط به اثربخشی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
• محصول و خدمت معرفی شده دانش بنیان نباشد

_ شناسایی متقاضیان از سوی دبیرخانه شرکت­های خلاق به دو صورت زیر انجام می شود:

• ارایه درخواست از طریق تکمیل کاربرگ پذیرش شرکت­های خلاق برای محصولات و خدمات خلاق و نوآور و ارسال درخواست به ایمیل دبیرخانه برنامه توسعه زیست بوم شرکت­های خلاق (با توجه به اینکه مبنای ارزیابی محصولات و خدمات می­باشد، لازم است متقاضیان به ازای هر محصول یا خدمت، یک کاربرگ تکمیل نمایند)
• معرفی متقاضیان از سوی مبادی مورد پذیرش

_ خدماتی در سه حوزه توسعه بازار محصولات و خدمات، تسهیل فضای کسب و کار و پشتیبانی مالی و جذب سرمایه از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به شرکت های خلاق پذیرفته شده اختصاص پیدا خواهد کرد.

کلیه مراحل و راهنمایی­ها جهت ثبت شرکت، برند، محصول و خدمات از طریق زیر مجموعه­های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از طریق آدرس اینترنتی http://ircreative.isti.ir قابل مشاهده، اقدام و پیگیری می­باشد.